De weijer van Milheeze

Op de Klef in Milheeze lag al in de middeleeuwen een ven dat ingericht was als visvijver en dat de naam Eggelmeer had. Een dergelijke visvijver werd een weijer genoemd. Al in 1332 verkoopt Goyart van Scheepstal, grootgrondbezitter in Bakel en Milheeze, deze weijer aan de Commanderij Gemert van de Duitse Orde.

Zo’n visvijver kan beschouwd worden als viskwekerij. Om die te kunnen gebruiken werden er kaden en stuwen aangelegd zodat het water in de weijer opgestuwd kon worden. De eigenaar van het Eggelmeer had het recht om het water richting de Peel zo hoog op te stuwen als hij wilde en bovendien mocht hij sloten graven om water aan en af te voeren. Nu nog stroomt ter plaatse de bovenloop van de Snelle Loop, die waarschijnlijk als afvoersloot van de visvijver werd gegraven.

In het Eggelmeer was bovendien een zogenaamd visgeweer ingericht. Een visgeweer bestaat uit vlechtwerkwanden in het water om de vis naar een fuik te leiden. Al in 1332 was een visgeweer in de weijer van Milheeze aanwezig.

Hoe lang de weijer als visvijver in gebruik is gebleven is onbekend. Al vóór 1782 is de waterplas drooggelegd en ontgonnen. De Duitse Orde verpacht dan de landerijen.

Als plaats van de visvijver wordt in 1332 geschreven dat hij bij Milheeze lag in de Peel. Oostelijk van Milheeze ligt aan de noordkant van de Peeldijk het toponiem Weijer. Aan de hand van oude kaarten, maar ook aan de hand van het landschap ter plaatse is het mogelijk om de locatie van de middeleeuwse visvijver met de naam Eggelmeer, op een kaart aan te geven. De begrenzing op bijgaande luchtfoto is ruim gekozen. Het is mogelijk dat de oude visvijver alleen het oostelijk stuk van het omlijnde gebied omvatte.

De naam Eggelmeer duidt er op dat in de vijver veel eggels voorkwamen. Een eggel is een middeleeuwse benaming voor een bloedzuiger.

Hoogtekaart van het gebied ten oosten van Milheeze. In het linkerbovendeel de weijer. Het hoge gedeelte is bosgebied met daarin een aantal oude paden. Aan de zuidkant is het hoge deel een voormalige terrasrand van de Maas.
De begrenzing van de voormalige weijer van Milheeze in rood aangegeven op een fragment van Google Maps, oostelijk van het dorp Milheeze.
De hoge steilrand als zuidoostelijke oever van de weijer.
Gezicht op het Eggelmeer, de voormalige weijer van Milheeze, vanuit het oosten. Midden door de weijer een verhoogde zandweg met bomen en een waterloop ernaast.