Dit artikel verscheen eerder, maar is in augustus 2019 herzien. Een paar fouten bij de familie Van de Eijken zijn hierbij verbeterd.
- Nakomelingen van Thomas (Maes) van Gemert en de familie Van der Eijken
Eén van de erfgenamen van Melis van Milheeze was Jan Maes van Ghemert, gehuwd met Yda een dochter van Melis van Milheze (BP.R1182, folio 141, 1400/1401).
Daarnaast komen we eind 14de eeuw nog in de bronnen tegen Willem Maessoen van Gemert (BP Bakel 1383/87 en Bakel 1387/90) en later kinderen van Hendrik Maessoen van Gemert.
Jan, Hendrik en Maes behoren, gezien de vermeldingen, tot dezelfde generatie en zullen kinderen zijn van een Thomas of Maes van Gemert, die zelf nog niet in de bronnen is gevonden.
De eerste generatie is dus:
I Thomas (Maes) van Gemert, komt als zodanig niet voor in de bronnen. Wel worden zonen van hem genoemd. Dat zijn:
- Jan Maes van Gemert. Geboren ca 1345. Hij is de grondlegger van een familie Van der Eijken. Volgt IIa.
- Hendrik Maes van Gemert. Geboren ca 1350. Hij is de grondlegger van de families Heynen van Gemert en Ansems van Gemert. Volgt IIb
- Willem Maes van Gemert. Geboren ca 1350, vermeld in de periode 1383-1390.
Een Aert Maessoen is schepen van Gemert in de periode 1366-1389. Uit diverse vermeldingen blijkt het te gaan om Aert Maessoen van der Hostat. Zijn zoon Jan wordt in 1445 eigenaar genoemd van Stroelkens hoeve in Boekel onder de naam Jan Aert Maessoen van Gemert. Hij is afkomstig van Gemert, maar hij heet Van der Hostat.
2 Familietak van der Eijken
IIa Jan Maessoen van Gemert;
Gehuwd met Yda dochter van Melis van Milheeze en diens vrouw Kerstine.
Hij geeft een erf in erfpacht aan Mathijs Haec in 1381 en die erfpacht wordt in 1383 afgekocht door zijn zoon Melis (AKDOG inv nr 1497). Jan Maessoen is dus overleden in de periode 1381-1383. Waarschijnlijk gehuwd ca 1365.
BP anno 1377: Johannes Maessoen, eigenaar van 2 bunder land binnen de gemeynt van Gemert.
BP anno 1384: Thomas zoon wijlen Johan genaamd Maessoen
BP 1400/1401 Bakel: Jan Maessoen van Ghemert X Yda, Gerit van Stribosch X Heylwich, Melis Maessoen X Aleyt, Jan Rozelman van Helmont X Margriet, dochters van Melis van Milheze.
In RAHM 214 akte 121 (1396-1400) wordt hij met een aantal kinderen genoemd: Jan Maes soen van Ghemert, Melys Jan Maes soens soen van Ghemert, Yden Jan Maes soens dochter van Ghemert, Kerstinen Melis wijf van Milheze
En in RAHM 214 akte 122 (1396-1400) komen voor: Jan Maes soen van Ghemert, Melys en Yden kinderen van Jan Maes soen van Ghemert, Melys van Milheze, Kerstinen Yden moeder.
BP 1447-1448 Bakel f 213: Erfgenamen van Jan Maes van Gemert (Ansem Jan Maes voor 2/3, Amelis Hendrik Stoven voor 1/3, Lucas Thomas Jan Maes, Jan van den Hoernic) verkopen vóór 1448 in erfpacht de helft van het goed Ter Tuynen in Milheeze. Die hoeve kwam uit de erfenis van Melis van Milheeze. Ze behouden het recht op de houtwassen Berchvlaes en Beircken.
In BP 1476-1477 Bakel f 297v worden vermeld: Amelis Henrick Stovens weduwnaar van Lysbeth Engbert vanden Hoeve en zijn kinderen Henrick, Amelis, Jan, Heylwich en Engel; Jan en Aert zns. w. Aert Mickart; Jan Hubrechtss van Rijpelsberch; Ansem Jan Maess; Gerit Wouterss vanden Bosch; Ansem, Amelis en Lucas zns. w. Thomas Jan Maess; Jan vanden Hoerinc; Jan en Aert, zns. w. Aert Mickart, hadden in erfpacht de helft van de hoeve tguet “te Thuynen” in Milheze (van w. Amelis van Mylheze.); Anthoniske, Geertruyt en Joriske nat. drs. Roelof Peters Haeck en van Heylwich Jan Wolfs
Jan Maes was tweemaal getrouwd. Na de dood van Yda moet hij ca 1383 hertrouwd zijn met Hadewich. De cijnsregisters van de Heer van Helmond betreffende Bakel maken het heel aannemelijk dat Hadewich een dochter was van Henric Wolf van Grotel.
De kinderen Ansem en Hadewich zijn mogelijk kinderen van Hadewich, de tweede vrouw van Jan Maes van Gemert. Zij hertrouwde met Marcelis Alants Tymmerman. Hij was de grondlegger van een tweede familie Van der Eijken. Verderop meer gegevens in de paragraaf: Een tweede familie Van der Eijken.
Kinderen van Jan Maessoen van Gemert en Yda van Milheeze
- Thomas Jan Maessoen van Gemert, alias van der Eijken, volgt IIIa
- Melis Jan Maessoen van Gemert, alias van der Eijken, volgt IIIb
- Yda Jan Maessoen
Uit het tweede huwelijk met Hadewich waarschijnlijk
- Ansem Jan Maessoen van der Eijken; er worden in de archieven kinderen vermeld van een Ansem van der Eycken, maar die lijken te horen bij Ansem Marcelis Alarts van der Eijken. Zie verderop bij Een tweede familie Van der Eijken.
- Hadewich, zuster van Ansem Jan Maessoen, vermeld 1437.
IIIa Thomas Jan Maessoen van Gemert, alias Van der Eijken
Thomas Jan Maes van der Eijken wordt voor het eerste vermeld in 1384. Hij zal geboren zijn vóór 1370 en overleed voor 29 mei 1437. Op die datum is de erfdeling voor schepenen van Helmond tussen zijn erfgenamen.
BP anno 1384: Thomas zoon wijlen Johan genaamd Maessoen
DOZA 2992, 15 januari 1416: Maas Johan Maassoen en zijn zonen Lucas en Gerit hebben verkocht aan Arnt Ywaans een erfpacht van vier vaten rogge.
Rechterlijk Archief Helmond, Inventarisnummer 216, akte 617. fol. 94: Henric die Wolf wilen Henrics Wolfs soen was van Bakel heeft erflic overgegeven etc. Maes van der Eyken van Gheemert enen stuc lants e.z. erf Henrics Wolfs a.z. Gherits sijns swagers. Item dese selve erfenissen heeft Maes van der Eyken weder overgegeven ende opgedragen Janne van Ampstal wilen Gherits soen van Ampstal 21 februari 1424
In een oorkonde van 24-9-1429 over het gebruik van het broek door inwoners van Grotel is Maes van der Eycken getuige, samen met o.a. Willem Henrick Maesssoen (zijn neef).
Rechterlijk Archief Helmond, inventarisnummer 218, fol. 115v: Lucaes soen Maes Jans soen van Ghemert, Kathelijn dr. v. Maes Jans soen (z. Hornick), Jan van den Hornick (z. Jans soen), Jan Henric Stoven soens soen, Antshem Jan Maes soens soen, Hadewich zr. v. Antshem Jan Maes soens soen, Jan van den Zande soen Jans van den Zande, 1/8 van enen buynre beemts in die Ryetbeemde (Helmond), Sente Lenaerts altair inder kerken van Lyerop, 29 mei 1437
Verder zien we in BP 1445-1446 Bakel f 96: Ansem Jan Maess; Amelis Henrick Stoven; Lucas Thomas Jan Maess; Jan vanden Hoernic man van Kathelijn Thomas Jan Maes dr.;
Jan en Aert zns. w. Aert Myckart en Jan Hubrechss vanden Rypelsberch krijgen in erffpacht de helft vande hoeve “tgoet te Thuynen” (van w. Amelis van Milheeze) in Milheeze (behalve de houtwas op die Berch en in die Beircken) om 6 mud rogge Helmondse maat op Lichtm, 2/3 aan Ansem en 1/3 aan Amelis;
Marcelis Marceliss vander Eycken ziet af van vernadering; 1 juli 1446
En direct daaraan volgend in BP 1447-1448 Bakel f 213: Jan en Aert zns. w. Aert Mickaert en Jan Hubrechts van Rijpelsberch hadden in erfpacht gekregen van Ansem Jan Maess (voor 2/3) en van Amelis Henrick Stoven (voor 1/3) (en Lucas Thomas Jan Maess en Jan vanden Hoernick) de helft van de hoeve tgoet “te Thuynen” (van w. Amelis van Milheze) te Mylheze, behalve twee houtwassen in die Berchvlaes en in die Beircker, om 6 mud rogge Helmondse maat op Lichtmis
In Helmond R3799 akte 213 dd 17-11-1484 is sprake van Lucas, Gerit, Kathelijn, Hadewich en Yda kinderen van Maes Jan Maessoens soen vander Eijken.
Rechterlijk Archief Helmond Invnr 3799 akte 683. fol. 106v: Jan Beck heeft erflic overgegeven Dries Alaerts soen van den Wijnboemen 7 vaten rog Gemertse maat uut enen huyse etc. aenden Hoevel in Gemert e.z. Heyn Stoeven soen; uut enen stuck lants e.z. Jan Karles kynder erve a.z. Lucas vander Eijcken, uut enen stuck lants in die voirs. hostat uut allen alsulken erfguede die Jan Heyn Stoeven soen vercregen heeft van Heyn Karten man v. Yken dr. v. Thomas vander Eijcken eenen lopensaet lants aen den Hoevel (Gemert) e.z. Henric Karles a.z. des Heren straet gecocht tegen Heer Gherit Zwerts priester, Heer Willems soen Bruysten Schenarts, Maes broer van Heer Willem, Jan Heijn Stoivens soen, Jan Starkens – schepen, Hospitis – schepen 12 augustus 1488
Thomas Jan Maes van der Eycken overleed voor 1438 en had de volgende kinderen:
- Lucas, overleden voor 1473. In Gemert R97 is een afschrift van een schepenakte van 28 mei 1438 opgenomen, waarin Lucas van der Eycken zoon wijlen Thomas van der Eycken erkent een schuld te hebben uit huis en hof in De Deel. Volgt IVa.
- Ansem
- Gerit Thomas van der Eycken, vermeld DOZA 1416, BP 1445/46, 1446/47, 1449/50 en AKDOG2.r269 in 1444: Gerard zoon wijlen Thomas van der Eycken: overleden voor 1484. In AKDOG 1090, regest 252 anno 1440 wordt hij broeder van de Duitse Orde genoemd. Hij heeft een zoon Maes, vermeld als overleden in 1483 (R96 dd 10-12-1483 Margriet weduwe van wijlen Maes Gerits van der Eijken geeft aan Lonis zoon van wijlen Lucas van der Eijken haar tochtrecht van goederen die zij van haar man had geërfd in Gemert). Margriet de vrouw van Maes Gerits van der Eijken heeft bij Jan Dyrcx een natuurlijke zoon Melis.
- Katelijn, gehuwd met Jan van den Hoernic, vermeld 1437
- Hadewich
- Melis, vermeld in 1472
- Yda, gehuwd met Heyn Karten.
In de opsomming van de erfgenamen komen voor een Amelis Hendrik Stoven en een Jan Hendrik Stoven. Dat zal betekenen dat een dochter van Thomas Jan Maes met Hendrik Stoven gehuwd zal zijn.
Maes van Gemert bezat in Milheeze het Maesbroekske, dat later het Mastbroek wordt genoemd. Familie Van Berflaes was later eigenaar van het Maesbroekske. In het cijnsboek van Milheeze worden genoemd: Jutte Ansems wijf vander Berfflaeschen was & Dirck ende Mechtelt hoir kijnderen ende Henrixken Mechtelden dochter voirschreven te betalen 9 denari ouds uut erffenisse Maessen van Gemert geheiten Maes Broexken scietende op die gemeijnen straet.
IVa Lucas van der Eijken
Geboren ca 1390, vermeld 1416 (DOZA 2992), 1437, 1445; overleden voor 1473
R95 nr 14 dd 27-6-1473: Lonis zn w Lucas van der Eycken en Mentghen zijn huisvrouw en zijn eerste vrouw wijlen Lijsbeth dt w Michiel Smeyts; BP 1486/87 Leunis Lucassn van der Eycken; AKDOG anno 1495: Leunis zoon wijlen Lucas van der Eycken.
Gemert R96 dd 10-8-1483 Jan Goossen van der Eijken is momber over Lucas Lucassoen van der Eijken, zijn neef.
Kinderen:
- Lonis Lucas van der Eijken. Gehuwd (1) met Liesbeth dochter van Michiel Smeyts. Vóór 1473 voor de tweede keer getrouwd met Metghen. Vermeld als provisor van de H. Geest van Gemert (armbestuur)
- Lucas Lucas van der Eijken, in 1483 nog onmondig.
- Mariken Lucas dochter Vereijken, vermeld in het Gemertse cijnsboek.
IIIb Melis Jan Maessoen van Gemert, alias Van der Eycken
Hij wordt vermeld in de periode 1383-1428. Waarschijnlijk geboren vóór 1370, gehuwd ca 1390 en overleden na 1428.
AKDOG inv nr 1497 dd 1383 Mathijs Haec heeft verkocht aan Melis Jan Maes een mud rogge erfpacht, die Mathijs aan Jan Maes van Gemert schuldig was uit een erf dat Jan aan Mathijs in erfpacht had gegeven. Dat moet in 1381 hebben plaatsgehad.
In CvB430 f20 e.v. staat een afschrift van een oorkonde uit 1391, waarin Melis Weltken Johan Maessoen van Gemert de hoeve Ter Eijken in erfpacht krijgt van de Duitse Orde. Hier moet sprake zijn van een kopieerfout. In het origineel zal wellicht hebben gestaan: Melis wijlen Johan Maessoen van Gemert. Melis Jan Maessoen is nog eigenaar van het goed Ter Eijken in Gemert in 1428 volgens BP R1198 1427/28 f77;
In 1394 is Melis Johan Maeszoon van Gemert een van de getuigen in een scheidsgerecht tussen de Duitse Orde en de familie Van Gemert.
Hij wordt ook vermeld in Helmond R3787 akte 121 periode 1396-1400. Wordt samen genoemd met zijn zuster Yda. Melis en Yda zijn kinderen van Jan Maessoen van Ghemert, gehuwd met Yda, dochter van Melis van Milheeze.
Rechterlijk Archief#,#Helmond#,#Inventarisnummer 215#,#akte 440. fol. 142#,#1414/1420#
Melis Jan Maes soens soen van Ghemert wilen was heeft wittelic ende erflic vercoft etc. Art Matheeus soen van Stiphout wilen was de helft van eenen stuc beems te Helmont in die Rietbeemde e.z. erfnis des gasthuys van Helmont a.z. erfnis toebehoerende eenen altaer (?) gelegen inden kerken van Lyerop e.e. op die aa a.e. erfnis Jans van Bruheze, gelyc Melis van Milheze wilen was dien beemt te bruken ende te besichen plach ende Melis den vercoper toe comen is van den selven wilen Melis van Milheze vs. als hij seijde – Belast met sheren tijns van den gronde; Heyn van Stippout – schepen, Gerit Celen die Jonge – schepen, 23 november 1418
Rechterlijk Archief#,#Helmond#,#Inventarisnummer 215#,#akte 441. fol. 142#,#1414/1420#
Melis Jan Maes soens soen van Ghemert wilen was kende ende lide dat hem Art Matheeus soen van Stippout wilen was wittelic ende wael betaelt heeft LX overlens (?) ….. guldne goet van goude ende gerecht van gewicht die hij hem sculdich was als van eenen erfcoop vander helft van eenen stuc beems te Helmont in die Rietbeemde ut supra e.z. erfnis des gasthuys van Helmont a.z. erfnis toebehoerende eenen altaer (?) gelegen inden kerken van Lyerop e.e. op die aa a.e. erfnis Jans van Bruheze ende scaut Art dair af quyt; Heyn van Stippout – schepen, Gerit Celen die Jonge – schepen; 23 november 1418
2.2 Een tweede familie Van der Eijken
Behalve deze familietak Van der Eijken vinden we in de archieven diverse vermeldingen van personen die nakomelingen zijn van Alart Marcelis van der Eijken, die wordt vermeld als schepen van Bakel in 1421 en 1423. Bovendien worden vermeld in Helmond (RAHM 215 dd 22-6-1417) Alart Celen soen van den Eycken en Maes Celen soen van den Eycken en (in RAHM 217 dd 1430) Maes wilen Celen soen was van der Eijken.
Alart en Marcelis komen ook voor onder de naam Van Geneneijnde, niet alleen met betrekking tot goederen in Bakel, maar ook in Lierop, Asten en Someren. De naam Alart wordt ook vaak geschreven als Alant en Alont. Alart, Marcelis en Maes zullen zonen zijn van een Marcelis van der Eijken. Gezien de vermelding in Helmond ca 1415 zullen zij geboren zijn ca 1390 of eerder.
Opvallend in dit verband is de verpachting door de Duitse Orde van het goed Ter Eijken in Gemert op 9-6-1386 aan Cele Alant Tymmermanszoon. Als in 1391 het goed in erfpacht wordt gegeven aan Melis Jan Maes van Gemert, dan woont daar nog Hadewich, de weduwe van Cele Alant Tymmermans. Het heeft er alle schijn van dat Alart, Marcelis en Maes kinderen zijn van Marcelis (Ceel) Alartssoen Tymmermans, die in 1391 op Ter Eijken woonde. Kort daarvoor zal Jan Maes van Gemert daar hebben gewoond, immers minstens drie kinderen van Jan Maes worden Vander Eijken genoemd. Hoewel hijzelf niet met die toenaam wordt aangeduid en er ook geen pachtcontracten bewaard zijn gebleven, zal hij daar gewoond hebben, wellicht tot zijn dood vlak voor 1383. Kort daarna zal Marcelis Alart Tymmermans de nieuwe pachter zijn geworden.
Opvallend is dat bij de verkoop van het goed Ter Tuynen in Milheeze, dat eigendom was van Melis van Milheeze, door diens erfgenamen in 1445/46 (en dat zijn onder meer de kinderen van Jan Maes van Gemert) vermeld dat Marcelis Marceliszoon van der Eijken afziet van zijn naastingsrecht. Dat betekent dat hij op een of andere manier tot de familie der erfgenamen behoort. Dit past allemaal mooi in elkaar als Marcelis Alart Tymmermans de opvolgende pachter werd van het goed Ter Eijken, als nieuwe echtgenoot van de weduwe van Jan Maes van Gemert. Jan Maes is dan tweemaal gehuwd. Naast Yda de dochter van Melis van Milheeze, had hij dan als tweede vrouw Hadewich, die als zijn weduwe na 1383 met Marcelis Alarts Tymmermans trouwde. Marcelis werd de stiefvader van de kinderen van Jan Maes van Gemert. Hij overleed voor 1391. Zijn weduwe Hadewich woonde nog op Ter Eijken als Melis Jan Maes in 1391 de hoeve Ter Eijken in erfpacht krijgt. Marcelis Marceliszoon van der Eijken zou dan naastingsrecht hebben, omdat hij een stiefbroer of halfbroer was van de kinderen van Jan Maes van Gemert.
De cijnsregisters van de Heer van Helmond betreffende Bakel maken het heel aannemelijk dat Hadewich een dochter was van Henric Wolf van Grotel.
In het Huisarchief Helmond (cijnsregister 1447 – 1465 fol. 119 post 65) lezen we nog:
Gijsbertus filius Ancelmi Hadewighis ex hereditate patris quondam Hadewigis relicta Marcelij filii Alandi de veth 4 den et de novo 1 den et orth.
Hieruit kunnen we concluderen dat Cele Alart Tymmerman ook een zoon Ansem had bij zijn vrouw Hadewich en dat diens zoon Gijsbert erfde uit de nalatenschap van Cele Alarts.
A Ceel Alartszoon Tymmermans was gehuwd met Hadewich en overleden voor 1391. Hadewich was wellicht de weduwe van Jan Maes van Gemert, pachter van het goed Ter Eijken in Gemert.
Tot zijn nakomelingen behoren:
B1 Alart Marcelis Alarts van der Eijken, alias Van Geneneijnde, alias Van Moorsel. Vermeld vanaf 1446. Bezit goederen in Bakel op Geneneind en is ca 1452 pachter van de hoeve Moorsel in Lierop van de abdij van Postel. In 1454/55 wordt hij genoemd in verband met goederen in Asten. (Vermeldingen BP Lierop 1437/38, R Helmond 1441 en 1445; BP Asten 1476/77; BP Lierop 1476/77; BP Someren 1481/82)
B2 Marcelis Marcelis van der Eijken, alias van Geneneijnde. Vermeld vanaf 1445.
B3 Maes Celen van der Eijken, vermeld Helmond in 1417 en 1430.
In R Helmond 6-1-1449 wordt een zoon genoemd: Mercelis van der Eycken zoon van Maes Celen soen van der Eijcken. Marcelis Thomas van der Eycken was gehuwd met Heilwich Aert Goyarts (Heilwich dochter van w. Aert, zoon w. Goyart, nat zn w Goyart van Sceepstal BP 1455-1456 Bakel f 91)
B4 Ansem van der Eijken. In 1446 wordt diens zoon vermeld als Marcelis Ansem Celensoens soen.
Kinderen van B1 Alart
C1 Marcelis Alarts van Geneneijnde, vermeld vanaf 1458/59 in verband met goederen in Lierop en Asten.
C2 Hendrik Alart Celenzoon van Geneneijnde, vermeld vanaf 1460/61 in verband met goederen in Lierop en Asten.
C3 Ansem Alarts van Gheneynde. In 1480 wordt zijn zoon Jan Ansem Alarts van Gheneneynde genoemd.
Kinderen van C1 Marcelis
D1 Alart Marcelis Alarts van Geneneijnde. Vermeld vanaf 1470. In 1476/77 met als toenaam Van der Eijken. Hij was gehuwd met Sophie, dochter van Aert van Rut. Hij kocht in 1470 een huis op Beirgelen in Vlierden. Daarnaast bezit hij twee huizen op Werdingen in Lierop.
D2 Marcelis Marcelis van Geneneijnde, vermeld vanaf 1477 in Lierop.
Kinderen van C2 Hendrik
D3 Willem Hendrick Alartssoen van der Eycken, vermeld in 1490 bij de verkoop van een erfpacht uit een hoeve op Esp in Bakel. In 1503 vermeld als Willem Hendrik van Moorsel als hij de hoeve op Esp verkoopt aan de Commanderij Gemert.
Kinderen van B4 Ansem Marcelis van der Eijken
C4 Ghijben/Gijsbert, BP 1463-1464 Bakel f 207v Ansem van Bladel zn. w. Jan Giben verkoopt Ghijsbert Ansems vander Eycken een huis op Overschot en landerijen. 6 sep.1464
Hij was gehuwd met Liesbeth. Zij is weduwe in 1482/83, er is dan een onmondige zoon Ansem.
C5 Ansem, vermeld BP 1459/60 en 1492/93
C6 Marcelis Ansems
Kinderen van C6 Marcelis Ansems van der Eijken, gehuwd met Katelijn dochter van Hendrik Mickarts.
D4 Ansem, vermeld 1475 en 1487 i.v.m. hoeve Esp; BP 1476-1477 f312v Gemert: Ancem Marcelis Ansems man van Katherijn Wautger die Snijder. Uit dit huwelijk een zoon Ansem Ansems van der Eycken (BP Bakel 1492-1493).
D5 Lucas, vorster van Bakel, gehuwd met Marie van Amstel, weduwe van Frederick Mychelinc, vermeld in 1468/69-1485. Hij is overleden in 1485. Marie is dan zijn weduwe. Zij verkoopt in 1485 de Esper hoeve in Bakel aan de Duitse Orde.
D6 Jan, BP Bakel 1489-90
D7 Belia, gehuwd met Gerit van Amstel, zoon van Jan van Amstel x Liesbeth van Nuweland; hieruit zeker een zoon Gerit. vermeld BP 1492/93
D8 Katelijn, vermeld BP 1492/93
D9 Marcelis, vermeld BP 1492/93, daar is ook sprake van een zoon Jan Marcelis Marcelis vander Eijken.
D10 Hendrik Marcelis Ansems of Hendrik Marcelis Eijnskens, vermeld BP Bakel 1482/1483, 1488/89 en 1491/1492;
Cele Alart Tymmerman (onder A) had een broer Henric Tymmerman van Bakel, die een hoeve op Geneneinde in Bakel bezat. Van Henric Tymmerman van Bakel zijn de volgende kinderen bekend
- Alart Henric Tymmerman, overleden in 1407
- Jan Henric Tymmerman
- Aleyd Henric Tymmerman
- Margriet Henric Tymmerman, overleden voor 1407
- Liesbeth Henric Tymmerman, gehuwd met Peter Conings
De hoeve van Henric Tymmerman lag langs de Neerstraat in Bakel. Daarover is een afzonderlijk artikel geschreven.
Enige archiefvermeldingen betreffende Van der Eycken alias Van Gheneneynde
#Rechterlijk Archief#,#Helmond#,#Inventarisnummer 215#,#akte 299. fol. 98. Fol. 97 en 97v
Otte Heyn Kruten soen, Alairt Celen soen van den Eycken, Maes Celen soen van den Eycken ende Jan de Berker hebben geloeft gesamenderhant ende elc voir al Janne van Heesch inden name ende tot behoef Godert Lippen (?) soen van Hapairt LVI mud roggen der maten van Helmont eens te gheven ende te betalen ende tot Bakel te leveren op ons vrouwen misse alsmen kerssen bornt nu naest toekomende na datum des briefs op hen ende op al hore goet dat sij hebben of krighen moeghen –
Cremer – schepen
Grave – schepen
22 juni 1417
#Rechterlijk Archief#,#Helmond#,#Inventarisnummer 216, akte 207. fol. 36.
Melis wilen Melis soen van Milheze ende Arnt Hermans soen van Stibdonc was wittich man ende momber Ermgarden sijns wijfs dochter des voirgs. wilen Melis was, hebben erflic verpacht Claes wilen Jan Wielmans soen was een huys metten lande ende beemde dair aen inder prochie van Helmont e.z. erf Heilen Roeselmans, a.z. Heer Daems, e.e. op d’aa, a.e. op die straet
voir ende omme XVI loepen rogge, gelyc wilen Melis van Milheze dese erfenis voirs. voirtijds gecocht ende vercregen hadde van Alart van Bakel den Heringher.
- Eyndhouts, schepen
Jan Henric Danels soen, schepen
1 december 1421
#Rechterlijk Archief#,#Helmond#,#Inventarisnummer 216#,#akte 680. fol. 117.#,#1420/1429#,#
Jan van der Henen (of: Heijen?) Claes Stiers soen heeft erflic vercocht Alairt Celen soen van der Eyken wilen was VI loepen rogs erfpachts uyt enen stuc lants geheiten den groten ecker tot Helmont aen der bijstervelt gelegen e.z. erf Machiele van Arle, a.z. erf Peters van der Molen Jans Cremers swager, e.e. + a.e. aen erf svercoepers dat Jans Sweerts plach te wesen
Arnt Orss, schepen
Henric die Weder, schepen
7 april 1426
#Rechterlijk Archief#,#Helmond#,#Inventarisnummer 216#,#akte 821. fol. 138v.#,#1420/1429#,#
o.a.: sess loepen rogs erfpachts dat hen Alart soen wilen Henric Tymmermans erflic sculdich is te gelden uit sekeren onderpanden inder prochie van Bakel aen gheen Goer gelegen
22 januari 1429
#Rechterlijk Archief#,#Helmond#,#Inventarisnummer 221#,#akte 109. fol. 38. blz. 62
Jannes van den Eijnde zn. v. Jan vanden Eijnde heeft overgegeven Alart zn. v. Mercelis van der Eijken XL st. payments ut enen huyse etc. tot Bakel dat Rover Heynen Boems soen was hem ten deel gevallen van doiden van Jan Duysschen sijn ouder vader en die van Roever Heijnen Boems soen
Art van der Papendonck – schepen
Art Snoex, schepen
16 november 1445
#Rechterlijk Archief#,#Helmond#,#Inventarisnummer 222#,#akte 487. fol. 148v. blz. 257
Henric Alarts soen van Gheneneijnde
mei 1461
#Rechterlijk Archief#,#Helmond#,#Inventatisnummer 222#,#akte 535. fol. 151. blz. 262
Heyn Alarts soen van Gheneneynde
18 februari 1467
#Rechterlijk Archief#,#Helmond#,#Inventatisnummer 222#,#akte 560. fol. 152. blz. 264
Heijn Alarts soen van Gheneneijnde
februari 1468
#Rechterlijk Archief#,#Helmond#,#Inventarisnummer 224#,#akte 47. fol. 21. blz. 16.#,#1478/1482#,#
Alaert Mercelis Alairts soen heeft erflic vercocht Goyart zn. v. Goyart van der Hoeven 1/4 van enen stuck beempts ter stede geheiten die cattenrijt (Vlierden)
14 februari 1478
Heijn zn. v. Alaert Vereycken, belendende in Lierop
16 juni 1478
Anssem zn. v. Alairt van Gheneneijnde belendende in Helmond
feest van Mathias apostel 1479
Jan Anssem Alairts soen belendende in Bakel
Driekoningen 1480
#Rechterlijk Archief#,#Helmond#,#Inventarisnummer 224#,#akte 615. fol. 227. blz. 198.
Meeus en Hepken en Beel kn. v. Ghevart van Wetten,Peter Heijn Aleiten soen man v. Kathelijn dr. v. Ghevart v. Wetten, Lijsken dr. v. Ghevart van Wetten hebben erflic vercocht Anssem zn. v. Alaert van Gheneneynde 1/4 van den buenre beempts ut supra in ryetbeemde (Helmond)
in profesto Anthonij 1481
#Rechterlijk Archief#,#Helmond#,#Inventarisnummer 224#,#akte 618. fol. 227. blz. 198.
Godart zn. v. Jacob Andries heeft erflic overgegeven Anssem zn. v. Alaert van Gheneneynde 1 mud rog ut enen huyse etc. opt cloestereynde (Helmond) aenverstorven van Heylig weduwe van Jacob Andries en die van Peter Wouter Velkeners soen (haar broer)
Jan Alaerts – schepen
Dirck Umans – schepen
1 februari (1481
#Rechterlijk Archief#,#Helmond#,#Inventarisnummer 226#,#akte 561. fol. 90. blz. 156.
Ansom Alairts van Gheneneijnd, Peter zn. v. Peter Velkeners (neef van Ansom), hebben erflic vercocht Diryck Zwerts t.b.v. Mercelis zn. v. Lambrecht Aleiten 1/8 van enen stuck beempts inden bestart (Bakel) gecocht tegen Wellen Wellens soen volgens schepenbrief van Bakel
Cornelis Vrients – schepen
Jan Starkens – schepen
26 november 1487
#Rechterlijk Archief#,#Helmond#,#Inventarisnummer 226#,#akte 631. fol. 99v. blz. 174.
Ansom zn. v. Anssom Vereijcken heeft erflic overgegeven Theuken Heynen Pesschers soen 10 lopen rog uut enen stuck lants in die vossenstraet (Helmond)
Jan Alaerts – schepen
Jan Snoecx – schepen
25 maart 1488
2.3 Jan van Amstel, Frederik Michelinc en de Esper hoeve in Bakel.
Vermeldingen van Frederick Mychelinc komen voor vanaf 1443/1444. Op 24 januari 1444 wordt voor schepenen van Den Bosch een huwelijksovereenkomst gesloten tussen Frederick en jonkvrouw Maria die een dochter was van Jan van Amstel en jonkvrouw Elisabeth Geerlings van Nuwelant.
Frederick geeft zijn (aanstaande) vrouw het vruchtgebruik van goederen in Erp, Rode en Veghel, die Frederick verworven had van leden van de familie Van Erp. Het lijkt erop dat Frederick op een of andere manier verwant was aan de familie Van Erp. Over de afkomst van Frederick is weinig bekend. In 1443 wordt Frederick Mychelinc genoemd als zoon van wijlen Jacop Mychelinc en jonkvrouw Ermgard. Gezien vermeldingen van naamgenoten en van Ermgard was de familie afkomstig uit de omgeving van Nijmegen.
In 1467 is Frederick overleden. Dan wordt jonkvrouw Marie Jan van Amstel weduwe genoemd van Frederick Mychelinc. Uit het huwelijk is één dochter bekend: jonkvrouw Ermgard, die genoemd is naar haar grootmoeder. Deze jonkvrouw Ermgard is gehuwd met Jan Rutgers van Erp. Kinderen uit dit huwelijk zijn niet bekend. In 1467 volgt Ermgard haar vader op als leenman van het Goed Te Colle, dat een leen is van de leenhof van Herlaer.
In 1469 blijkt jonkvrouw Marie Jansdochter van Amstel, weduwe van Frederick Mychelinc, hertrouwd te zijn met Lucas Marcelis van der Eijcken, vorster van Bakel. Kinderen uit dit tweede huwelijk zijn ook niet bekend.
| Vermeldingen Mychelinc
In het kloosterarchief van het kruisherenklooster van St Agatha bij Cuijk komen een aantal vermeldingen voor van leden van de familie Mychelinc. Regest 323 dd 5-5-1442 Ermgard Michgelinx bezit goederen in het Tirsbroek. Regest 333 dd 29-10-1443 Yrmgard, weduwe van Jacob Michlinx en Lysbeth weduwe van Henric van Deynsen verkopen goederen in het Tirsbroek voor schepenen van Nijmegen. Regest 505 dd 14-12-1469 wijlen Yrmgard Mychgelincks wordt als belendende genoemd in De Ooy bij Nijmegen. Regest 220 dd 4-2-1431 Henricus Mychgelinc koopt rechten uit land in De Ooy. Regest 515 dd 14-02-1473 Henricus Michelinck, priester, verkoopt geldbedrag uit land in De Ooy aan het klooster St Agatha. Verder veel vermeldingen van Salentinus Michelinck. Hij was prior van het klooster St Agatha van 1485 tot 1503. Vaak wordt hij ook genoemd Salentijn van Nijmegen. Uit deze vermeldingen wordt duidelijk dat Frederik Michelinc, zoon van Jacob en Ermgard uit het Nijmeegse afkomstig moet zijn. In ieder geval daar uit de buurt. |
In 1485 verkoopt Marie van Amstel haar goederen op Esp in Bakel aan de Commanderij Gemert. Haar vader Jan van Amstel had die goederen verworven door koop van verschillende grondeigenaren. Jan van Amstel reorganiseerde dit grondbezit. In de 15de eeuw werd een omgrachte woning gebouwd op deze goederen. Wellicht is dit gebeurd door Jan van Amstel, maar het kan ook zijn schoonzoon Frederick Mychelinc geweest zijn. Frederick was een vooraanstaand bewoner van Bakel, die in de kerk van Bakel begraven zou zijn. Over de geschiedenis van het goed op Esp is uitvoeriger geschreven in het tijdschrift Westerheem.
Vrouwe Marie van Amstel was een dochter van Jan van Amstel en Liesbeth van Nuweland. Liesbeth is een dochter van Geerling Janszoon van Nuwelant, die leenman was tot zijn dood in 1417 van het leengoed op Coll in Nuenen. Diens zonen Jan, Willem en schoonzoon Jan van Amstel verpachten het leengoed op Coll. Uit het huwelijk van Jan van Amstel met Liesbeth van Nuweland is naast Marie ook een zoon bekend: Gerit van Amstel, gehuwd met Belia Marcelis van der Eijken, een zuster van de hierboven genoemde Lucas.
Een broer en zus, kinderen van Marcelis van der Eijken, trouwden dus met een zus en een broer, kinderen van Jan van Amstel en Liesbeth van Nuweland. Jan van Amstel bezat de Esperhoeve in Bakel en zijn dochter Maria verkocht de hoeve aan de Duitse Orde.
2.4 Stamboomfragment Van Amstel, Michelinc, Vander Eijken:
A Jan van Amstel, zoon van Gerit van Amstel en Maria van Redingen. Hij huwt ca 1425 met Elisabeth Geerlingsdochter van Nuwelant en later ca 1440 met Mechteld dochter van Goyart Karper. Hij overleed voor 1465.
Uit het eerste huwelijk met Liesbeth van Nuwelant zijn twee kinderen bekend:
A1 Gerit van Amstel. Geboren ca 1425. Hij huwt met Belia de dochter van Marcelis Ansems van der Eijken.
A2 Maria van Amstel, geboren ca 1425. Huwt in 1444 met Frederic Michelinc, zoon van Jacob Michelinc en Ermgard. Hij overleed in 1467. Uit dit huwelijk een dochter Ermgard, die huwde met Jan Rutgers van Erp van Lieshout. Maria hertrouwde voor 1469 met Lucas, zoon van Marcelis Ansems van der Eijken. Lucas overleed in 1485.
Direct na de dood van haar tweede echtgenoot verkoopt Maria van Amstel de Esperhoeve, die zij erfde van haar vader, aan de Commanderij Gemert van de Duitse Orde.
Uit het tweede huwelijk van Jan van Amstel met Mechteld Goyart Karper zijn twee kinderen bekend:
A3 Henric van Amstel
A4 Goyart van Amstel, priester, pastoor in Bakel van 1469 tot 1510. Hij heeft een natuurlijke zoon Jan, waaruit de Gemertse familie Van Amstel stamt.
2.5 Van Nuwelant en het goed Te Col in Nuenen
Liesbeth van Nuwelant was een dochter van Gerlach of Geerling van Nuwelant. De voornamen Gerlach en Geerling worden door elkaar heen gebruikt. Liesbeth had twee broers: Jan en Willem. Liesbeth was overleden voor 1439. Op 17-1-1439 verpachten Jan en Willem van Nuwelant, samen met Jan van Amstel, weduwnaar van Liesbeth van Nuwelant hun goed te Coll in Nuenen. In 1453 wordt Frederick Mychelinc eigenaar van het goed te Coll. Jean Coenen vermeldt dit in zijn boekje over Nuenen “Vijf eeuwen kerkdorp Nuenen” op blz 13. Hij geeft daar overigens onjuiste familierelaties.
Op 14-9-1493 wordt het goed Te Colle verkocht aan Dirck de Borchgreve door Jan Rutgers van Erp, man van Ermgard Mychelinc (KADO, inv nr 815).
Het goed Te Coll was van oorsprong leengoed van Herlaar.
In het leenboek van Herlaer van 1380 staat vermeld: het goed te Colle van Geerlinc van Nuwelant die het had van zijn vader Jan. (Mechelien Spierings, De leenhof van mijnen jonker van Perweijs, in: Om en in de vrijdom van Den Bosch, ’s-Hertogenbosch, 1982).
In de artikelen van Hans Vogels in de Dryehornickels (blad van de heemkundekring Nuenen) geeft Hans aan hoe via de vrouw van Willem van Nuwelant, de grootvader van Geerling, het goed Te Coll in bezit van de Van Nuwelants kan zijn gekomen.
Ferdinand Smulders schrijft in Brabants Heem 1949, blz 115, over het goed te Colle, leen van Herlaer. Als oudste leenverheffers staan vermeld in het Herlaerse leenboek: Jan van Nuwelant, Geerlinck Janszoon van Nuwelant en Jan Geerlincks van Nuwelant (deze laatste verhief het in 1417). Daarna: Frederick Michelinck 1453, Ermgart Frederickxdochter 1467 (gehuwd met Jan Rutgersz. van Erpe alias van Lieshout), Dirck Borchgreeff 1493, diens zoon Dirck Dircxz Borchgreeff 1510, Airt Borchgreeff (broer van de vorige) 1537, Adriaen de Borchgreve 1562 en diens broers Jan en Dirck 1574.
3 Familietak Heynen van Gemert en Ansems van Gemert
IIb Hendrik Maessoen van Gemert.
Vermoedelijk geboren omstreeks 1350. In september 1411 wordt genoemd: Willem zoon van wijlen Henrick Maessoen. Henrick is dus overleden voor sept 1411.
Kinderen:
- Jan Hendrik Maessoen van Gemert, overleden voor 1441, volgt IIIe
- Willem Hendrik Maessoen van Gemert alias Willem Heynen, overleden voor 1447, volgt IIIf
- Ansem Hendrik Maessoen, alias Ansem Heynen, overleden voor 1451, volgt IIIg
- Dirk Heynen, genoemd als pachter van het goed Beverdijk in Gemert dd 5-1-1442.
IIIe Jan Hendrik Maessoen van Gemert
Overleden voor 1441. Gehuwd met Sophie, natuurlijke dochter van Wouter Spiering van Gemert.
Jan zoon van wijlen Henrick Maeszoon van Ghemert komt voor als leenman van Echternach in een Echternachse oorkonde van 23-6-1413 (Wampach deel IX, akte 744).
Kinderen:
- Jan
- Wouter Spirinc
- Mechteld
- Jutta, gehuwd met Jorden van der Bruggen
IIIf Willem Hendrik Maessoen van Gemert (Willem Heynen)
Gehuwd met Beel (weduwe in 1447)
Willem zoon van wijlen Henrick Maessoen wordt in 1411 vermeld samen met Roelof van Dinther i.v.m. de tienden van Bakel.(BP R 1187 f225v)
Willem Henrick Maessoen komt niet alleen in Gemert voor maar wordt ook vermeld in BP Deurne 1412-1413.
In een oorkonde van 24-9-1429 over het gebruik van het broek door inwoners van Grotel is Maes van der Eycken getuige, samen met o.a. Willem Henrick Maesssoen.
BP R1206 1435-1436 f269 Willem Heynensn wonende in Ghemert.
Rechterlijk Archief Helmond invnr 3793 akte 133. fol. 52v. blz. 99; Willem Henric Maes soens soen van Ghemert heeft erflic vercocht Aert van der Paependonck 2 mud rog ut enen guede ende hoeven geheiten die hoeve Ten Hoeve bij der kerken (Gemert) met allen sijnen huysen, schueren hofsteden lande beemde etc. die toebehorende plach de erfgenamen van Diric van Ghemert den oude; fol. 53. blz. 100: ut enen stuck lants (20 lop) geheiten dat groet geroedt (Gemert) e.z. Godart van Erp a.z. erfgenamen van Aert Kathelijnen soens kinderen e.e. de verkoper a.e. die straet utgenommen 6 mud en 1 mud rog; Godert Mathijs Bloex soen – schepen, Peter Machiels – schepen, 17 maart 1444
BP R1216 f103v dd 1446: Willem Henrick Maess en zijn zoon Henrick bezit de hoeve tguet te Espdonc op Espdonc.
Willem bezit het zesde deel van goed Stakenborg in Deurne (BP Deurne 1452/53)
Kinderen:
- Willem
- Jan
- Hendrik, overleden voor 1475, gehuwd met Margriet, dochter van Hendrik van Nuland en Sophie Willemsdochter van Kriekenbeek. Zij hadden twee kinderen: Willem en Sophia, die gehuwd was met Gerit Gerits van Vladeracken.
BP R1222 f246 20-01-1451: Lambert Ghijsbert Rovers van Borne man van Heilwich dochter van Henrick van Nuwelant man van wijlen Jonkvrouw Sophie dochter van wijlen Willem van Kriekenbeke, verkoopt aan Hendrik Willem Hendrik Maes, 1/7 deel in de helft van de hoeve t’ guet vande After op Strijp van wijlen Willem van Kriekenbeke.
KADO, 25-10-1459, archief kapel Handel: Hendrik Willem Hendrik Maessen en zijn vrouw Margriet, dochter van Henrick van Nulant, schenken een erfpacht van 7 vat rogge aan heer Gerit van Zuelre, rector van de kapel in Handel, ten behoeve van Onze Lieve Vrouw van Handel, voor het zielenheil van henzelf, hun kinderen en van wijlen Sophie, huisvrouw van Henrick van Nulant. De erfpacht is gevestigd op goederen op Strijp in Aarle, die van Willem van Kriekenbeek waren en die Henrick van Nulant verwierf door het huwelijk met Sophie, dochter van wijlen Willem van Kriekenbeek en die Henrick Willems vervolgens kocht van Lambert Rovers.
BP 1474-1475 f 307v een hoeve op Esdonk vroeger van Goyart Berwout nu van Margriet wed van Henrick Willemss; Gerit Gerits van Vladeracken man van Sophie dt van wijlen Hendrik Willems en Margriet; Willem zoon van wijlen Henrick Willems en Margriet; Aert Berwout
BP 1477-1478 f293v Gemert; Margriet wed van Henrick Willems en haar kinderen Willem en Sophie (vrouw van Gerit Gerits van Vladeracken)
- Daarnaast wordt in 1480 nog vermeld: Henric, natuurlijke zoon van Willem Heynen.
IIIg Ansem Hendrik Maessoen van Gemert (Ansem Heynen)
In een afzonderlijk bestand “Ansems van Gemert” staan alle vermeldingen opgenomen.
Overleden voor 1451.
Kinderen:
- zoon Hendrik. Volgt IVb
- daarnaast ook Hendrik, natuurlijke zoon, vicaris beneficiant in St Jans kerk in Den Bosch anno 1450/51. Volgt IVc.
- Volgens Van de Bichelaer nog een natuurlijke zoon Dirk Ansems van Gemert, riemmaker.
- Liesbeth, natuurlijke dochter Anssem Heynne, overleden voor 1483, gehuwd met Jan Goessens. Jan Goessens overlijdt later. Vermeld Gemert R96 f77 (nr 317). Ze hadden vier kinderen Wijnric, Heilwich, Katelijn en Geritke. Jan Goessens verkoopt in 1483 het Aa-huis op Koks in Gemert aan commandeur Mathliaan van Eynatten.
IVb Hendrik Ansems Hendrik Maes van Gemert. Vermeld vanaf 1445. Volgens Van de Bichelaer had hij zeven zoons: Jan (natuurlijke zoon), Henrick, Michiel, heer Goossen, Arnt, Ansem en heer Jan.
Wordt ook vermeld als Henrick Eynssen en Heyn Enskens. Overleden na 1456
Kinderen:
- Liesbeth Hendrik Ansem Hendrik Maes, huwde voor 1446 Everard Jan van Vaerlaer, eigenaar van het goed Strijbosch in Handel.
- Ansem Hendrik Ansems van Gemert, als priester vermeld vanaf 1451.
- Goossen Hendrik Ansems van Gemert, als priester vermeld vanaf 1456. Verkoopt in 1461 aan zijn zuster Marie een huis, erf en hof ‘aen die Beke’ in Gemert.
- BP 1456/57,f432: Heer Goossen (priester) zoon van Henrick Eynssen, zoon w Ansem Maessoen
- Marie Hendrik Ansems, vermeld vanaf 1461. Marij Heyn Enskens wordt in de periode 1501-1502 in Gemert vermeld als overleden.
- Jan Henrick Ansems, als priester vermeld vanaf 1468. In 1493/94 vermeld als oom van heer Jan Aert Henrick Ansems, priester.
- Aert Hendrik Ansems. Alleen vermeld via zijn zoon Jan, priester en notaris in Den Bosch, die vermeld wordt vanaf 1491.
- Henrick Henrick Ansems. Zijn vrouw Yda wordt in 1488/89 vermeld als zijn weduwe.
- Michiel Henrick Ansems, koopman in de Vughterstraat in Den Bosch. Diens zoon Michiel junior was goudsmit en graveur in Den Bosch (alias: ‘Bos met het mes’).
- Jan, natuurlijke zoon.
Michiel Hendrik Ansems was overleden voor 1494 en gehuwd met Margriet.
Hun zoon Michiel junior was goudsmit en graveur in Den Bosch (alias: ‘Bos met het mes’). Michiel junior was in 1523 weduwnaar van Lucia, dochter van Coenrardus Luttelmans. Hij hertrouwde met Arnolda. Uit het eerste huwelijk zijn bekend Coenrardus, Michael, en Hillegondis.
Michiel senior had ook natuurlijke zoons Michiel en Hendrik.
IVc Hendrik natuurlijke zoon Ansem Hendrik Maes van Gemert, vicaris beneficiant in St Jans kerk in Den Bosch. Overleden voor 1482.
Kinderen:
- Gielis zoon wijlen Henrick natuurlijke zoon wijlen Ancem Heynenzn, vermeld vanaf 1481
In 1498/99 wordt vermeld Gielis Henrix Ansems van Gemert, man van Margriet Wouter Lathouwer.
BP 1481-1482 F96v Gemert; Gielis zn w Henrick nat zn w Ancem Heynenzn
In het bovenstaande bij IVb en IVc zijn alleen de vermeldingen opgenomen in de BP die betrekking hebben op goederen en personen in Gemert. De meeste kinderen van Hendrik Ansems woonden in Den Bosch. Wellicht was vader Hendrik Ansems al vanuit Gemert naar Den Bosch verhuisd. De vermeldingen in Den Bosch zijn niet compleet verwerkt. Ook de gegevens van Van de Bichelaaer niet allemaal. Wel kan geconcludeerd worden dat Hendrik Ansems geen zoon was van Ansem Goossens, zoals Van de Bichelaer aangeeft.
Zie verder het artikel over Michiel van Gemert, alias Bos met het Mes, graveur in Den Bosch.